Kerst 2016

Kerstsfeer in Alcuéscar 


Na de herfstregens, die voornamelijk in november gevallen zijn dit jaar, is de kersttijd droog en aangenaam. De velden kleuren geel van het koolzaad en wilde goudsbloemen, zodat wij eerder van een gele kerst dan van een witte kerst genieten. Stralend blauwe luchten, zachte temperaturen en lammetjes in de wei, zo ziet onze kerst er dit jaar uit.

In dit deel van Spanje zijn de kerstboom en kerstverlichting een relatief nieuwe gewoonte.

traditioneel maakt men een kerststal, waarbij sommige mensen prachtige maquettes maken van olijftakjes, schors, stenen, korstmos en kleine beeldjes die men nu overal kan kopen. Deze kerststallen staan vaak voor het raam, waar voorbijgangers ze kunnen bewonderen.

In de "Casa de Miserecordia" (Huis van Genade) in Alcuéscar bouwen de priesters, bewoners en personeel ieder jaar een prachtig kersttafereel. Ieder jaar anders en ieder jaar de moeite waard om er een bezoekje te brengen. Met lichteffecten worden dag-en nacht gecreëerd, er loopt een riviertje, er zijn verschillende ambachten te zien en natuurlijk de kerststal zelf.

Dit jaar heeft het dorp zelf ook zijn best gedaan en hangt er mooie nieuwe kerstverlichting op het gemeentehuis en in de belangrijkste straten.

Wij wensen iedereen een hele fijne kerst

en een goed 2017

De oogst van olijven

Als de winter nadert dan kijkt men uit naar de olijvenoogst. De olijven bloeien in april en de olijven zijn rijp in de maanden december en januari, afhankelijk van de weersomstandigheden.In oktober plukt men de groene olijven om in te maken en later als tafelolijven te gebruiken, maar het overgrote deel blijft hangen om later geoogst te worden voor de olie.

In onze ecologische tuin staan onder andere 26 olijfbomen. Toen wij deze tuin in 2012 kochten was het stuk van 3/4 ha erg verwaarloosd. Er zouden zo'n 45 olijfbomen moeten staan, maar het grootste gedeelte was overwoekerd door enorme bramenstruiken. Al meer dan 20 jaar was er niet naar de bomen of het land omgekeken. Als eerste hebben we de bramen voorzichtig laten verwijderen door een graafmachientje, maar het bleek dat heel veel van de eeuwenoude olijfbomen het bezweken hadden. Zij vielen niet alleen ten prooi aan de woekerende bramen, maar ook de kurkeik vroeg zijn tol. De eikeltjes van de kurkeiken worden door eekhoorntjes verzameld in de holtes van de olijfboom. Als ze vergeten worden door de diertjes, dan ontkiemd de eikel en groeit de kurkeik vanuit de kern van de olijfboom, waarna de olijfboom het meestal begeeft als de kurkeik volwassen is. Van de 45 olijfbomen zijn er nu nog 26 over.

Voorgaande jaren hebben wij de olijven geoogst en aan de plaatselijke opkopers verkocht, maar liever wilden we onze eigen olijven persen voor de olijfolie. Helaas waren er geen mogelijkheden om onze olijven apart te laten persen. Tot dit jaar. In november opende een klein bedrijf in een naburig plaatsje waar je je olijven kan laten persen en de olie mee naar huis neemt. Na contact te hebben gezocht bleken de eigenaren twee enthousiaste jonge meiden. Behalve je eigen olijven te laten persen, kun je er ook olijven verkopen, waarna zij er olie voor de verkoop van persen. We hebben een afspraak gemaakt voor de pers en vervolgens zijn we aan de slag gegaan om voldoende olijven te plukken om het minimum van 500kg te halen. Dit bleek een hele opgave, want dit jaar is de opbrengst per boom erg laag en moesten er vele bomen geplukt worden, niet alleen van onze eigen tuin, maar ook de bomen van vrienden (alleen olijven van onbespoten bomen, natuurlijk).

Om de beste kwaliteit olie te krijgen, hebben we alleen de mooie ongeschonden olijven verzameld. Ze zijn zoveel mogelijk met de hand geplukt en alleen op de moeilijk bereikbare plaatsen met een plastic harkje voorzichtig van de takken geritst. De traditionele manier van oogsten is de olijven met stokken uit de boom te slaan, waar ze door netten worden opgevangen. Hierdoor beschadigen ze eerder en dat gaat ten koste van de kwaliteit.

Na drie dagen hard werken, hadden we genoeg kilo's om naar de pers te gaan. De olijven worden gestort in een gat in de grond alwaar ze gewogen worden.

Vervolgens worden ze via transportbanden naar een blazer vervoerd alwaar alle takjes en blaadjes eruit geblazen worden.

Vervolgens worden ze gespoeld en naar de molen getransporteerd. Daar worden de olijven gemalen en komt de brei in een pers. Hier wordt de olie uit de cellen geperst.

Na de pers gaat de gehele massa naar de centrifuge alwaar de olie uit de massa geslingerd wordt. De pulp die over blijft wordt verzameld en meestal opgekocht door grote olijfolie fabrieken die de pulp nogmaals persen. Dat levert olie op van inferieure kwaliteit. De eerste koude persing geeft de bekende extra vierge olijfolie.

De olie wordt daarna nog twee keer gefilterd en komt tenslotte bij de vulmachine, waar de olie in 5 liter flessen wordt gebotteld.

Nu is de olie klaar om mee te nemen. Eerst is de olie nog wat troebel, maar na een paar dagen wordt deze helder. De olie blijft nu 3-4 maanden ongestoord in een koele donkere omgeving staan rijpen, waarbij de smaak steeds voller en zachter wordt. In het voorjaar kunnen wij onze eigen koudgeperste extra vierge olijfolie in kleinere flessen overhevelen en te koop aanbieden.

Geïnteresseerd in onze hoge kwaliteit extra vierge olijfolie, gemaakt van 100% onbespoten olijven?

Houd dan deze blog in de gaten of mail ons op info@latierraverde.nl 

Festival van de Kraanvogels in Finca Moheda Alta

Finca Moheda Alta is een klein natuurgebied, een klein uurtje rijden van Alcuéscar, richting het oosten. Het ligt ten midden van het overwinteringsgebied van de kraanvogels. Het bestaat uit dehesa, akkerbouw en water. Het hele jaar door kan men hier genieten van het rijke vogelleven dat de Extremadura te bieden heeft. Op verschillende plaatsen zijn vogelkijkhutten, die uitkijken op een diversiteit aan landschappen. 

Een week of drie geleden waren wij daar voor het eerst op een mooie, zonnige herfstdag. Bij de hoofdingang is een informatie-centrum dat goede informatie geeft over het gebied. Het centrum heeft zich gespecialiseerd in de kraanvogel en er is een uitgebreide expositie over het leven van deze mooie statige vogels.

Niet alleen kraanvogels stelen de show alhier, ook een keur aan andere, al dan niet zeldzame, vogels kan men hier vinden en observeren. Wij hadden het geluk om bij ons eerste bezoek een familie zwarte ooievaars te zien fourageren, temidden van de kleine en grote zilverreigers. 

Het laatste weekend van November werd op de finca het Festival der Kraanvogels gehouden. Deze dag staat volledig in het teken van de teruggekeerde vogels, want kraanvogels nemen een bijzondere plek in bij de bevolking. Er zijn talloze sprookjes waarin de kraanvogel de hoofdrol speelt. Niet alleen viert men de terugkeer op Finca Moheda Alta, maar ook in vele omringende dorpen viert men dit heugelijke feit. Men verkleed zich als kraanvogel of draagt hoofddeksels in de vorm van een kraanvogelhoofd. Er worden spektakels opgevoerd die het verhaal van de 4000km lange reis van de dieren weergeven. Vanuit het informatie centrum worden wandelingen en fietstochten georganiseerd naar de plekken waar de vogels op dat moment te vinden zijn. Voor de bezoekers die minder goed ter been zijn, of kleine kinderen bij zich hebben, wordt een bustocht georganiseerd. Verder zijn er tal van kraampjes met informatie over zowel de kraanvogel als de flora en fauna van de Extremadura, en kraampjes waar ambachtelijk gemaakte streekproducten worden verkocht. Kortom een aanrader om heen te gaan als je in de buurt op vakantie bent.

Cáceres

Mercado de las Tres Culturas

Het tweede weekend in November verandert Cáceres in een Middeleeuwse stad. Dat wil zeggen, de historische binnenstad transformeert in een Middeleeuwse markt, alwaar men van alles te koop vindt. In de Middeleeuwen waren er drie prominente volkeren te vinden in dit gebied, nl de Moren, de Katholieken en de Joden. Deze drie bevolkingsgroepen leefden in die tijd min of meer vreedzaam naast elkaar, alhoewel de steden en dorpen in strikte wijken waren verdeeld, naar gelang afkomst en geloofovertuiging. In veel dorpen en steden zijn nog duidelijk tekenen van waar welke bevolkingsgroep leefde, bv de Arabische bouwstijl van de Moren, de wapenschilden op de façaden van huizen van de Katholieke edelen en de sobere kleine gewelfde huisjes van de Joden. Deze smeltpot van culturen heeft een stempel gedrukt op zowel de architectuur, gastronomie en cultuur van het huidige Extremadura. De Mercado de las Tres Culturas geeft een beeld van deze interessante tijd en herkomst.

De historische binnenstad van Cáceres wordt verdeeld in drie segmenten: Moors, Katholiek en Joods. Daarnaast zijn er op verschillende locaties exposities van materialen, werktuigen, wapens enz. Er zijn veel kraampjes met al dan niet traditionele bereide etenswaren, zoals brood en gebak uit de houtoven, traditioneel bereide kaas en worst, olijven, specerijen, wijnen en bieren. 

Ook vindt men er leerbewerkers, sieraden, houtbewerkers, zeep en cosmetica, speelgoed, souvenirs en nog veel veel meer. De verkopers zijn allemaal in Middeleeuws tenue en als men geluk heeft komt er een groepje troubadoers langs. De sfeer is geweldig en het evenement trekt veel bezoekers. De hele dag zijn er activiteiten, maar 's avonds komt de markt echt tot leven. 

Een echte belevenis en zeker een aanrader als je rond deze tijd op vakantie bent in de Extremadura en........... Toegang gratis.

De vier seizoenen

In deze tijd (eind oktober) treffen we in de Extremadura een interessant weerbeeld. Al eerder heb ik geschreven dat geen jaar hier hetzelfde is, dat geldt ook voor dit jaar. Volgens de statistieken beginnen de regens al in september en bouwt het regenseizoen zich op in oktober en november met iedere maand meer regendagen en grotere hoeveelheden regen. De statistieken geven echter gemiddelden waarden en in het geval van de Extemadura praten we altijd over extremen (zoals de lokale bevolking mij keer op keer verzekert). Als er bv een gemiddelde regenval van 60 mm in een bepaalde maand wordt opgegeven dan kan dit bijna variëren van 20 tot 100 mm, wat weer een gemiddelde geeft van 60. De getallen zijn dus maar indicaties, wat telt is de belevenis.

Veel mensen denken dat de Extremadura alleen geschikt is voor vakantie in het voorjaar, en misschien ook nog in september of oktober, maar de rest van het jaar lijkt te heet of te koud. Niets is minder waar. Alle seizoenen bieden vele mogelijkheden voor vakantie, ongeacht of je nu van natuur, cultuur of sportieve vakanties houdt. Bij deze dus een kleine uiteenzetting over het weer en de mogelijkheden in de desbetreffende seizoenen.

De lente begint in de Extremadura al vroeg. In februari wordt de zon al sterker en beginnen de eerste lentebloemen te bloeien. De velden en de olijfboomgaarden kleuren dan geel met overheersend koolzaad. Maar ook kan men in de meer vochtige stukken al heel vroeg speenkruid vinden. Naar gelang de temperatuur en het vocht in de grond komen al gauw andere bloemen kijken, totdat er in april en mei een ware bloemenzee is. Dit is een prima tijd voor lange wandelingen, langs en door de olijfboomgaarden, of over de dehesa's. Ook voor andere buiten activiteiten is de vroege lente uitermate geschikt, bv fietsen, paardrijden of klimmen. Overdag in de zon is het al gauw aangenaam en kan men zeker buiten zitten en genieten van de warme stralen van de zon. Naar mate de lente vordert en de dagen langer worden, kan men meer doen. Langzaam komen er meer terrasjes in de dorpjes en steden. 

Ten noorden van Cáceres ligt de vallei "Valle de la Jara". In deze vallei worden voornamelijk kersen geproduceerd. Meestal eind maart of begin april komen de kersen bomen in bloei en is het zeker de moeite waard om een dagje door deze vallei te rijden en te wandelen.

In de lente is de temperatuur op de meeste dagen al voldoende hoog om overdag buiten te zitten en in de natuur te recreëren. De avonden zijn in maart en april nog fris, maar in mei en juni is het ook 's avonds heerlijk om buiten te zijn en kan er uitgebreid gebarbecued worden.  Wel is de kans op regen groter in de maanden april en mei, maar een regendag is zelden de hele dag, meestal regent het 's morgens en 's avonds en is het overdag wisselend bewolkt.

De zomermaanden zijn altijd droog en heet. De dagen zijn lang en na 12 uur 's middags is het vaak te warm voor lichamelijk inspannende activiteiten. Toch is het zeker is de ochtend uren heerlijk om uitstapjes te ondernemen, of te gaan wandelen of fietsen. De Spanjaarden zelf zijn meestal actief tot een uur of 12 's morgens en houden zich rustig tot na 6 uur 's avonds. 's Avonds komen de steden en dorpen weer tot leven en zijn de terrassen gevuld tot een uur of 12 's nachts. In dit deel van de Extremadura is het heel gewoon dat je pas om 11 uur 's avonds gaat eten en op dat uur stromen de restaurantjes dan ook vol.

De herfst is een tijd van hard werken op het land. Eind november begint de olijfoogst en in september begint men al met de voorbereidingen. De grond onder de olijfbomen wordt schoongemaakt en het opschot van takjes en twijgjes aan de voet van de boom wordt verwijderd.

Vanaf de tweede helft van september kan men weer regen verwachten. In deze periode bestaat de regen vaak uit een paar flinke buien met daarna weer zon. De temperatuur kan overdag nog steeds oplopen tot boven de 30 graden, maar de dagen zijn al een stuk korter en wordt het na 6 uur s'avonds weer koeler. Een prima tijd om veel buiten te zijn en nog te genieten van het zomerse gevoel. Eind oktober slaat het weer vaak pas om naar herfstweer. Maar ondanks dat het meer regent in oktober en november, is het overdag toch vaak droog en zonnig op regenachtige dagen. De regenperiodes beslaan vaak maar een paar dagen en worden afgewisseld met droge zonnige dagen, met prachtige wolkenformaties. Ook de natuur komt nu weer tot leven en na wat regen worden de velden weer groen en komen er weer bloemen te voorschijn. Vogels maken zich op voor de koudere wintermaanden en foerageren druk in de bomen en door de velden. Trekvogels op weg naar (Noord) Afrika vanuit noord Europa, strijken neer op de elektriciteitsdraden of in de bomen, voor een kleine adempauze alvorens weer verder te vliegen. Eind oktober kunnen de eerste kraanvogels al arriveren. Ineens klinkt dan het bekende "gruagrua" geluid ergens in de lucht. Zij komen met tienduizenden naar de gebieden rond Don Benito om daar te overwinteren. Prachtige statige vogels, die je door de lege halfondergelopen velden ziet lopen, op zoek naar oogstresten, insecten en amfibiën, of in de dehesa's, alwaar ze de eikels eten van de steeneik.

Ondanks dat het al winter is, is het met kerst en oud en nieuw vaak nog heel aangenaam weer. Eind december regent het vaak veel minder en ondanks dat de nachten koud zijn, loopt het kwik overdag toch op tot 18-20 graden. In het zonnetje voelt dat gelijk lekker warm en is het heerlijk  om overdag te gaan barbecueën of te picknicken ergens aan het water of in de meer beschutte dalen. Pas in januari wordt het echt wat kouder en in kan men 's morgens verrast worden door een sprookjesachtig winterlandschap, waarbij alle bomen, struiken en planten dik berijpt zijn. In de mistige koude ochtend is het meestal doodstil en waant men zich in een wereld bestrooid met poedersuiker. Maar ook dan breekt de zon meestal door om een uur of 10 en is het de rest van de dag zonnig en verdwijnt de rijp als sneeuw voor de zon.

Zo kent ieder seizoen in de Extremadura zijn betovering. Het is een veelzijdige regio met een prachtige ongestoorde natuur en prachtige historische bouwwerken, dat voor iedereen iets te bieden heeft. Of men nu een actieve vakantie wil of een rustige vakantie met lekker luieren bij een meertje of het zwembad, er is altijd een seizoen en voor elk wat wils.